နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ (Political Science)

ဤကဏ္ဍအကြောင်း (About This Section)

ဤကဏ္ဍတွင် နိုင်ငံရေး သီအိုရီများ၊ အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်များ၊ နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေး၊ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး ဖြစ်စဉ်များ၊ ဖက်ဒရယ်စနစ်၊ ဒီမိုကရေစီ အရေး နှင့် အခြားဆက်စပ် အကြောင်းအရာများဆိုင်ရာ ဆောင်းပါးများ၊ သုံးသပ်ချက်များကို စုစည်း တင်ပြထားပါသည်။

This section compiles articles and analyses related to political theory, governance systems, international relations, Myanmar political developments, federalism, democracy issues, and other relevant topics.

နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်များကို နားလည်ခြင်း၊ အုပ်ချုပ်မှုပုံစံများကို ဆန်းစစ်ခြင်း၊ နှင့် မိမိတို့လူ့အဖွဲ့အစည်း၏ အနာဂတ်ကို ပုံဖော်ရာတွင် တက်ကြွစွာ ပါဝင်နိုင်ရန်အတွက် နိုင်ငံရေးသိပ္ပံဘာသာရပ်သည် အလွန်အရေးကြီးပါသည်။ အထူးသဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံကဲ့သို့ အပြောင်းအလဲများစွာကို ဖြတ်သန်းနေရသော နိုင်ငံအတွက် ပိုမိုအရေးပါပါသည်။

Understanding political processes, analyzing systems of governance, and actively participating in shaping the future of our society makes the study of political science crucial, especially for a country undergoing significant transitions like Myanmar.

ကျွန်ုပ်တို့သည် သတင်းအချက်အလက် ခိုင်မာမှုနှင့် ဘက်စုံသော ရှုထောင့်များကို တင်ပြရန် ကြိုးပမ်းပါသည်။

We strive to present well-researched information and diverse perspectives.

နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ ဆိုတာဘာလဲ (What is Political Science?)

နိုင်ငံရေးသိပ္ပံသည် အစိုးရများ၊ နိုင်ငံရေးလုပ်ငန်းစဉ်များ၊ နိုင်ငံရေးသဘောတရားများ၊ နိုင်ငံရေးအပြုအမူများနှင့် အာဏာ (Power) ကို စနစ်တကျ လေ့လာသော လူမှုသိပ္ပံဘာသာရပ်ခွဲတစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းသည် အစိုးရများ မည်သို့ဖွဲ့စည်းလုပ်ကိုင်ပုံ၊ မူဝါဒများ မည်သို့ချမှတ်ပုံ၊ လူမှုအဖွဲ့အစည်းများအတွင်း အာဏာကို မည်သို့ ခွဲဝေသုံးစွဲပုံ တို့ကို ဆန်းစစ်လေ့လာပါသည်။

Political Science is a social science discipline concerned with the systematic study of government, political processes, political theories, political behavior, and power. It analyzes how governments are formed and operate, how policies are made, and how power is distributed and exercised within societies.

ဘာသာရပ်ခွဲများ (Subfields)

၎င်းတွင် အဓိကအားဖြင့် အောက်ပါ ဘာသာရပ်ခွဲများ ပါဝင်သည် (It generally includes the following subfields):

နိုင်ငံရေး သီအိုရီ (Political Theory): တရားမျှတမှု၊ အခွင့်အရေး၊ ဒီမိုကရေစီ စသည့် အခြေခံ နိုင်ငံရေး အယူအဆများကို လေ့လာခြင်း။ (Study of fundamental political concepts like justice, rights, democracy.)
နှိုင်းယှဉ်နိုင်ငံရေး (Comparative Politics): နိုင်ငံအသီးသီး၏ နိုင်ငံရေးစနစ်များ၊ ဖြစ်စဉ်များ၊ အဖွဲ့အစည်းများကို နှိုင်းယှဉ်လေ့လာခြင်း။ (Comparison of political systems, processes, and institutions across different countries.)
နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေး (International Relations - IR): နိုင်ငံများအကြား ဆက်ဆံရေး၊ နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းများ၊ နှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပြဿနာများကို လေ့လာခြင်း။ (Study of interactions between states, international organizations, and global issues.)
ပြည်သူ့ရေးရာ စီမံခန့်ခွဲမှုနှင့် မူဝါဒ (Public Administration & Policy): အစိုးရအဖွဲ့အစည်းများ၏ စီမံခန့်ခွဲမှုနှင့် ပြည်သူ့မူဝါဒများ ချမှတ် အကောင်အထည်ဖော်ပုံကို လေ့လာခြင်း။ (Study of government organization management and the formulation and implementation of public policies.)
ဒေသ/နိုင်ငံ အလိုက် နိုင်ငံရေး (Area Studies/National Politics): သီးခြား နိုင်ငံ သို့မဟုတ် ဒေသတစ်ခု၏ နိုင်ငံရေးကို အထူးပြု လေ့လာခြင်း (ဥပမာ - မြန်မာ့နိုင်ငံရေး)။ (Specialized study of the politics within a specific country or region, e.g., Myanmar Politics.)

အဓိက အယူအဆများ (Key Concepts)

နိုင်ငံရေးသိပ္ပံတွင် အသုံးများသော အခြေခံ အယူအဆ အချို့မှာ (Some fundamental concepts frequently used in Political Science include):

အာဏာ (Power): အခြားသူများ၏ အပြုအမူကို မိမိအလိုအတိုင်း လွှမ်းမိုးနိုင်စွမ်း သို့မဟုတ် ပြောင်းလဲစေနိုင်စွမ်း။ နိုင်ငံရေး၏ အဓိက အချက်အချာဖြစ်သည်။ (The ability to influence or change the behavior of others according to one's own ends. Central to politics.)
နိုင်ငံတော် (State): သတ်မှတ်ထားသော နယ်မြေတစ်ခုအတွင်း အချုပ်အခြာအာဏာ (Sovereignty) နှင့် တရားဝင် အကြမ်းဖက်မှု အာဏာကို လက်ဝါးကြီးအုပ် ပိုင်ဆိုင်ထားသော နိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်း။ (A political entity with sovereignty over a defined territory, possessing a monopoly on the legitimate use of force.)
တရားဝင်မှု (Legitimacy): အစိုးရတစ်ရပ်၏ အုပ်ချုပ်ပိုင်ခွင့်ကို ပြည်သူလူထုက မှန်ကန်သည်ဟု လက်ခံယုံကြည်မှု။ (The popular acceptance of a government's right to rule; the belief that its authority is rightful.)
အယူဝါဒ (Ideology): လူ့အဖွဲ့အစည်းကို မည်သို့ဖွဲ့စည်းသင့်သည်၊ အာဏာကို မည်သို့ရယူသုံးစွဲသင့်သည် စသည်တို့နှင့် ပတ်သက်သော ယုံကြည်ချက်များနှင့် အတွေးအခေါ်များ စုစည်းမှု (ဥပမာ - လစ်ဘရယ်ဝါဒ၊ ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒ၊ အမျိုးသားရေးဝါဒ)။ (A coherent set of beliefs and ideas about how society should be organized and how power should be attained and used, e.g., Liberalism, Socialism, Nationalism.)
ဒီမိုကရေစီ (Democracy): ပြည်သူလူထုက တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ၊ ရွေးကောက်ခံ ကိုယ်စားလှယ်များမှတစ်ဆင့်ဖြစ်စေ အုပ်ချုပ်မှုအာဏာကို ပိုင်ဆိုင်သော အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်။ လွတ်လပ်၍ တရားမျှတသော ရွေးကောက်ပွဲများ၊ နိုင်ငံသားအခွင့်အရေးများ ကာကွယ်မှုတို့ ပါဝင်သည်။ (A system of government where supreme power is vested in the people and exercised by them directly or indirectly through representation, typically involving free and fair elections and protection of civil liberties.)
အုပ်ချုပ်ရေး (Governance): အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု သို့မဟုတ် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်သည့် လုပ်ငန်းစဉ်များနှင့် စနစ်များ။ ဆုံးဖြတ်ချက်များ ချမှတ်ခြင်း၊ အာဏာကျင့်သုံးခြင်း၊ နှင့် တာဝန်ခံမှုတို့ ပါဝင်သည်။ (The processes and systems by which an organization or country is governed, involving decision-making, exercising authority, and accountability.)
ဖက်ဒရယ်စနစ် (Federalism): အာဏာကို ဗဟိုအစိုးရနှင့် ပြည်နယ်/တိုင်းဒေသကြီး အစိုးရများအကြား ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ခွဲဝေကျင့်သုံးသော စနစ်။ အလွှာတစ်ခုစီတွင် ကိုယ်ပိုင် အခွင့်အာဏာများ ရှိသည်။ (A system where power is constitutionally divided between a central government and regional/state governments, with each level having distinct powers.)

နိုင်ငံရေးသိပ္ပံ ဝေါဟာရများ (Political Science Vocabulary)

နိုင်ငံရေးသိပ္ပံကို လေ့လာရာတွင် အသုံးဝင်သော အဓိကဝေါဟာရအချို့ကို ဖော်ပြအပ်ပါသည်။ (Here are some key vocabularies useful for studying Political Science):

အင်္ဂလိပ်စာ (English)	မြန်မာအဓိပ္ပာယ် (Burmese Meaning)	အင်္ဂလိပ်အသံထွက် (Burmese Script)
1. State	နိုင်ငံ	စတိတ်
2. Government	အစိုးရ	ဂါးဗားမန့်
3. Nation	လူမျိုးစုနိုင်ငံ	နေရှင်း
4. Sovereignty	အချုပ်အခြာအာဏာ	ဆိုဗရင်တီ
5. Constitution	ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ	ကွန်စတီကျူးရှင်း
6. Law	ဥပဒေ	လော
7. Politics	နိုင်ငံရေး	ပေါ့လတစ်ခ်စ်
8. Power	အာဏာ	ပါဝါ
9. Authority	အာဏာပိုင်စိုးမှု	အော်သော်ရတီ
10. Legitimacy	တရားဝင်မှု	လီဂျစ်တီမေစီ
11. Democracy	ဒီမိုကရေစီ	ဒီးမောခရေစီ
12. Authoritarianism	အာဏာရှင်စနစ်	အော်သော်ရီတေးရီးယန်နစ်ဇင်
13. Totalitarianism	အာဏာရှင်အလုံးစုံစိုးမိုးမှုစနစ်	တိုတယ်လ်တေးရီးယန်နစ်ဇင်
14. Monarchy	ဘုရင်စနစ်	မွန်နာခီ
15. Republic	သမ္မတနိုင်ငံ	ရီပတ်ဘလစ်
16. Federalism	ဖက်ဒရယ်စနစ်	ဖက်ဒရယ်လစ်ဇင်
17. Unitary State	တစ်ခုတည်းသောပြည်ထောင်စုနိုင်ငံ	ယူနီထရီ စတိတ်
18. Confederation	ပြည်နယ်များအဖွဲ့ချုပ်	ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း
19. Liberalism	လစ်ဘရယ်ဝါဒ	လစ်ဘရယ်လစ်ဇင်
20. Conservatism	ရှေးရိုးစွဲဝါဒ^[i]	ကွန်ဆာဗေးတစ်ဇင်
21. Socialism	ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒ	ဆိုရှယ်လစ်ဇင်
22. Communism	ကွန်မြူနစ်ဝါဒ	ကွန်မြူနစ်ဇင်
23. Fascism	ဖက်ဆစ်ဝါဒ	ဖက်ရှစ်ဇင်
24. Anarchism	အနာခစ်ဝါဒ^[ii]	အန်နာခစ်ဇင်
25. Ideology	စိတ်ကူးဝါဒ	အိုင်ဒီအော်လော်ဂျီ
26. Policy	မူဝါဒ	ပေါ်လစီ
27. Regime	အစိုးရစနစ်	ရေဂျီးမ်
28. Revolution	တော်လှန်ရေး	ရဲဗလျူရှင်း
29. Reform	ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး	ရီဖေါင်း
30. Election	ရွေးကောက်ပွဲ	အီလက်ရှင်
31. Voting	မဲပေးခြင်း	ဗိုးတင်း
32. Political Party	နိုင်ငံရေးပါတီ	ပေါ့လစ်တီကယ် ပါတီ
33. Interest Group	အကျိုးစီးပွားအဖွဲ့	အင်တရက်စ် ဂရု
34. Public Opinion	လူထုသဘောထား	ပတ်ဘလစ် အိုပင်းယန်း
35. Political Participation	နိုင်ငံရေးပါဝင်မှု	ပေါ့လစ်တီကယ် ပါတီစီပေးရှင်း
36. Campaign	မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး	ကမ်ပိန်း
37. Diplomacy	သံတမန်ရေးရာ	ဒီပလိုမေစီ
38. Treaty	စာချုပ်စာတမ်း	ထရီတီ
39. Alliance	မဟာမိတ်အဖွဲ့	အယ်လ်လိုင်းယန့်စ်
40. International Organization	နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်း	အင်တာနေရှင်နယ် အော်ဂနိုင်ဇေးရှင်း
41. War	စစ်	ဝေါ
42. Peace	ငြိမ်းချမ်းရေး	ပီးစ်
43. Globalization	ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာဖြစ်စဉ်	ဂလိုဘယ်လိုက်ဇေးရှင်း
44. Power Sharing	အာဏာခွဲဝေမှု	ပါဝါ ရှယ်ရင်း
45. Separation of Powers	အာဏာခွဲခြားခြင်း	ဆက်ပရေးရှင်း အော့ဖ် ပါဝါးစ်
46. Checks and Balances	အပြန်အလှန်ထိန်းညှိခြင်း	ချက်စ် အန်း ဘယ်လန့်စ်စ်
47. Representation	ကိုယ်စားပြုခြင်း	ရီပရီဇန်တေးရှင်း
48. Accountability	တာဝန်ခံမှု	အကောင့်တေဘယ်လ်လတီ
49. Transparency	ပွင့်လင်းမြင်သာမှု	ထရန်စပရင်စီ
50. Justice	တရားမျှတမှု	ဂျက်စတစ်
51. Equality	တန်းတူညီမျှမှု	အီကွာလတီ
52. Freedom	လွတ်လပ်မှု	ဖရီးဒမ်း
53. Rights	အခွင့်အရေးများ	ရိုက်စ်
54. Citizenship	နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့်	စစ်တီဇင်ရှစ်
55. Rule of Law	တရားဥပဒေစိုးမိုးမှု	ရူးလ် အော့ဖ် လော
56. Civil Society	လူမှုအဖွဲ့အစည်း	ဆီဗယ်လ် ဆိုဆိုင်ယာတီ
57. Human Rights	လူ့အခွင့်အရေးများ	ဟျူမန် ရိုက်စ်
58. Public Policy	ပြည်သူ့မူဝါဒ	ပတ်ဘလစ် ပေါ်လစီ
59. Political Culture	နိုင်ငံရေးယဉ်ကျေးမှု	ပေါ့လစ်တီကယ် ကာလ်ချာ
60. Political Economy	နိုင်ငံရေးစီးပွားရေး	ပေါ့လစ်တီကယ် အီကော်နမီ
61. Capitalism	ကုန်သွယ်မှုဝါဒ	ကယ်ပီတယ်လစ်ဇင်
62. Socialism	လူမှုရေးဝါဒ	ဆိုရှယ်လစ်ဇင်
63. Mixed Economy	ရောနှောစီးပွားရေးစနစ်	မစ်စ် အီကော်နမီ
64. Welfare State	လူမှုဖူလုံရေးနိုင်ငံ	ဝဲလ်ဖဲ စတိတ်
65. Globalization	ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာဖြစ်စဉ်	ဂလိုဘယ်လိုက်ဇေးရှင်း
66. International Relations	နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး	အင်တာနေရှင်နယ် ရီလေးရှင်းစ်
67. Diplomacy	သံတမန်ရေးရာ	ဒီပလိုမေစီ
68. Treaty	စာချုပ်စာတမ်း	ထရီတီ
69. Alliance	မဟာမိတ်အဖွဲ့	အယ်လ်လိုင်းယန့်စ်
70. International Law	နိုင်ငံတကာဥပဒေ	အင်တာနေရှင်နယ် လော
71. United Nations	ကုလသမဂ္ဂ	ယူနိုက်တက် နေးရှင်းစ်
72. Foreign Policy	နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒ	ဖော်ရင် ပေါ်လစီ
73. National Interest	အမျိုးသားအကျိုးစီးပွား	နက်ရှင်နယ် အင်တရက်စ်
74. Balance of Power	အင်အားချိန်ခွင်လျှာ	ဘယ်လန့်စ် အော့ဖ် ပါဝါ
75. Cold War	စစ်အေးတိုက်ပွဲ	ကိုးလ်ဒ် ဝေါ
76. International Security	နိုင်ငံတကာလုံခြုံရေး	အင်တာနေရှင်နယ် စီကျူရတီ
77. Terrorism	အကြမ်းဖက်ဝါဒ	တယ်ရော်ရစ်ဇင်
78. Human Rights	လူ့အခွင့်အရေးများ	ဟျူမန် ရိုက်စ်
79. Genocide	လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု	ဂျီနိုဆိုက်ဒ်
80. Refugee	ဒုက္ခသည်	ရယ်ဖျူဂျီ
81. Asylum	ခိုလှုံခွင့်	အာဆိုင်လမ်
82. Migration	ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှု	မိုင်ဂရေးရှင်း
83. Political Ideology	နိုင်ငံရေးအတွေးအခေါ်	ပေါ့လစ်တီကယ် အိုင်ဒီအော်လော်ဂျီ
84. Liberalism	လစ်ဘရယ်ဝါဒ	လစ်ဘရယ်လစ်ဇင်
85. Conservatism	ရှေးရိုးစွဲဝါဒ	ကွန်ဆာဗေးတစ်ဇင်
86. Socialism	ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒ	ဆိုရှယ်လစ်ဇင်
87. Communism	ကွန်မြူနစ်ဝါဒ	ကွန်မြူနစ်ဇင်
88. Fascism	ဖက်ဆစ်ဝါဒ	ဖက်ရှစ်ဇင်
89. Anarchism	အနာခစ်ဝါဒ	အန်နာခစ်ဇင်
90. Nationalism	အမျိုးသားရေးဝါဒ	နက်ရှင်နယ်လစ်ဇင်
91. Populism	လူထုအုံကြွမှုဝါဒ	ပေါ့ပျူလာလစ်ဇင်
92. Democracy	ဒီမိုကရေစီ	ဒီးမောခရေစီ
93. Direct Democracy	တိုက်ရိုက်ဒီမိုကရေစီ	ဒါရိုက် ဒီးမောခရေစီ
94. Representative Democracy	ကိုယ်စားပြုဒီမိုကရေစီ	ရီပရီဇန်တေးတစ် ဒီးမောခရေစီ
95. Electoral System	ရွေးကောက်ပွဲစနစ်	အီလက်ထရယ် စစ်စတမ်
96. Proportional Representation	အချိုးကျကိုယ်စားပြုစနစ်	ပရိုပေါ်ရှင်နယ် ရီပရီဇန်တေးရှင်း
97. Majority Rule	အများစု၏အုပ်ချုပ်မှု	မေဂျောရတီ ရူးလ်
98. Minority Rights	လူနည်းစုအခွင့်အရေးများ	မိုင်နော်ရတီ ရိုက်စ်
99. Civil Liberties	နိုင်ငံသားလွတ်လပ်ခွင့်များ	ဆီဗယ်လ် လစ်ဘာတီစ်
100. Political Culture	နိုင်ငံရေးယဉ်ကျေးမှု	ပေါ့လစ်တီကယ် ကာလ်ချာ
101. Political Socialization	နိုင်ငံရေးလူမှုဆက်ဆံရေး	ပေါ့လစ်တီကယ် ဆိုရှယ်လိုက်ဇေးရှင်း
102. Public Opinion	လူထုသဘောထား	ပတ်ဘလစ် အိုပင်းယန်း
103. Media	မီဒီယာ	မီဒီယာ
104. Propaganda	ဝါဒဖြန့်ချိရေး	ပရော်ပါဂန်ဒါ
105. Political Communication	နိုင်ငံရေးဆက်သွယ်ရေး	ပေါ့လစ်တီကယ် ကွန်မြူနီကေးရှင်း
106. Political Parties	နိုင်ငံရေးပါတီများ	ပေါ့လစ်တီကယ် ပါတီစ်
107. Party System	ပါတီစနစ်	ပါတီ စစ်စတမ်
108. Coalition Government	ညွန့်ပေါင်းအစိုးရ	ကော်အေးလစ်ရှင်း ဂါးဗားမန့်
109. Interest Groups	အကျိုးစီးပွားအဖွဲ့များ	အင်တရက်စ် ဂရုစ်
110. Lobbying	လော်ဘီလှုပ်ရှားမှု	လော်ဘီအင်း
111. Social Movements	လူမှုရေးလှုပ်ရှားမှုများ	ဆိုရှယ် မူဗ်မန့်စ်
112. Revolution	တော်လှန်ရေး	ရဲဗလျူရှင်း
113. Coup d'état	အာဏာသိမ်းခြင်း	ကူဒေတာ
114. Political Violence	နိုင်ငံရေးအကြမ်းဖက်မှု	ပေါ့လစ်တီကယ် ဗိုင်အိုးလန့်စ်
115. Civil War	ပြည်တွင်းစစ်	ဆီဗယ်လ် ဝေါ
116. International Relations Theory	နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးသီအိုရီ	အင်တာနေရှင်နယ် ရီလေးရှင်းစ် သီအိုရီ
117. Realism	လက်တွေ့ဝါဒ	ရီအယ်လ်လစ်ဇင်
118. Liberalism	လစ်ဘရယ်ဝါဒ	လစ်ဘရယ်လစ်ဇင်
119. Constructivism	တည်ဆောက်မှုဝါဒ	ကွန်စထရက်တစ်ဗစ်ဇင်
120. International Political Economy	နိုင်ငံတကာနိုင်ငံရေးစီးပွားရေး	အင်တာနေရှင်နယ် ပေါ့လစ်တီကယ် အီကော်နမီ
121. Globalization	ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာဖြစ်စဉ်	ဂလိုဘယ်လိုက်ဇေးရှင်း
122. Regionalism	ဒေသဆိုင်ရာဝါဒ	ရီဂျင်နယ်လစ်ဇင်
123. International Organizations	နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများ	အင်တာနေရှင်နယ် အော်ဂနိုင်ဇေးရှင်းစ်
124. Non-Governmental Organizations (NGOs)	အစိုးရမဟုတ်သောအဖွဲ့အစည်းများ	နွန်-ဂါးဗားမင်တယ် အော်ဂနိုင်ဇေးရှင်းစ် (အန်ဂျီအိုစ်)
125. Multinational Corporations (MNCs)	နိုင်ငံစုံကုမ္ပဏီများ	မัลတီနေရှင်နယ် ကော်ပိုရေးရှင်းစ် (အမ်အန်စီစ်)
126. International Law	နိုင်ငံတကာဥပဒေ	အင်တာနေရှင်နယ် လော
127. Human Rights Law	လူ့အခွင့်အရေးဥပဒေ	ဟျူမန် ရိုက်စ် လော
128. International Humanitarian Law	နိုင်ငံတကာလူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဥပဒေ	အင်တာနေရှင်နယ် ဟျူမန်နီတေးရီယမ် လော
129. Diplomacy	သံတမန်ရေးရာ	ဒီပလိုမေစီ
130. Negotiation	ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးခြင်း	နီဂိုရှီရေးရှင်း
131. Sanctions	စီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှုများ	ဆန့်ရှင်စ်
132. Intervention	ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်း	အင်တာဗင်းရှင်း
133. War	စစ်	ဝေါ
134. Peacekeeping	ငြိမ်းချမ်းရေးထိန်းသိမ်းခြင်း	ပီးစ်ကီးပင်း
135. Peacemaking	ငြိမ်းချမ်းရေးတည်ဆောက်ခြင်း	ပီးစ်မိတ်ကင်း
136. Security Studies	လုံခြုံရေးလေ့လာခြင်း	စီကျူရတီ စတဒီးစ်
137. National Security	အမျိုးသားလုံခြုံရေး	နက်ရှင်နယ် စီကျူရတီ
138. International Security	နိုင်ငံတကာလုံခြုံရေး	အင်တာနေရှင်နယ် စီကျူရတီ
139. Terrorism	အကြမ်းဖက်ဝါဒ	တယ်ရော်ရစ်ဇင်
140. Arms Control	လက်နက်ထိန်းချုပ်ရေး	အမ်းစ် ကွန်ထရိုးလ်
141. Disarmament	လက်နက်ဖျက်သိမ်းရေး	ဒစ်အာမန့်မန့်
142. Political Theory	နိုင်ငံရေးသီအိုရီ	ပေါ့လစ်တီကယ် သီအိုရီ
143. Classical Liberalism	ဂန္ထဝင်လစ်ဘရယ်ဝါဒ	ကလက်ဆီကယ် လစ်ဘရယ်လစ်ဇင်
144. Modern Liberalism	ခေတ်သစ်လစ်ဘရယ်ဝါဒ	မော်ဒန် လစ်ဘရယ်လစ်ဇင်
145. Conservatism	ရှေးရိုးစွဲဝါဒ	ကွန်ဆာဗေးတစ်ဇင်
146. Socialism	ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒ	ဆိုရှယ်လစ်ဇင်
147. Marxism	မာ့က်စ်ဝါဒ	မာ့က်စ်ဇင်
148. Feminism	အမျိုးသမီးဝါဒ	ဖယ်မီနစ်ဇင်
149. Environmentalism	သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးဝါဒ	အင်ဗိုင်ရွန်မင်တယ်လစ်ဇင်
150. Justice	တရားမျှတမှု	ဂျက်စတစ်
151. Rights	အခွင့်အရေးများ	ရိုက်စ်
152. Equality	တန်းတူညီမျှမှု	အီကွာလတီ
153. Liberty	လွတ်လပ်ခွင့်	လစ်ဘာတီ
154. Authority	အာဏာပိုင်စိုးမှု	အော်သော်ရတီ
155. Legitimacy	တရားဝင်မှု	လီဂျစ်တီမေစီ
156. Power	အာဏာ	ပါဝါ
157. Ideology	စိတ်ကူးဝါဒ	အိုင်ဒီအော်လော်ဂျီ
158. Political Philosophy	နိုင်ငံရေးအတွေးအခေါ်ပညာ	ပေါ့လစ်တီကယ် ဖီလော်ဆိုဖီ
159. Social Contract Theory	လူမှုစာချုပ်သီအိုရီ	ဆိုရှယ် ကွန်ထရက် သီအိုရီ
160. Natural Rights	သဘာဝအခွင့်အရေးများ	နက်ချူရယ် ရိုက်စ်
161. Political Economy	နိုင်ငံရေးစီးပွားရေး	ပေါ့လစ်တီကယ် အီကော်နမီ
162. Capitalism	ကုန်သွယ်မှုဝါဒ	ကယ်ပီတယ်လစ်ဇင်
163. Socialism	လူမှုရေးဝါဒ	ဆိုရှယ်လစ်ဇင်
164. Communism	ကွန်မြူနစ်ဝါဒ	ကွန်မြူနစ်ဇင်
165. Market Economy	ဈေးကွက်စီးပွားရေး	မားကက် အီကော်နမီ
166. Command Economy	အမိန့်ပေးစီးပွားရေး	ကော်မန်းဒ် အီကော်နမီ
167. Mixed Economy	ရောနှောစီးပွားရေးစနစ်	မစ်စ် အီကော်နမီ
168. Development Studies	ဖွံ့ဖြိုးရေးလေ့လာခြင်း	ဒီဗယ်လော့ပ်မန့် စတဒီးစ်
169. Underdevelopment	ဖွံ့ဖြိုးမှုနိမ့်ကျခြင်း	အန်ဒါဒီဗယ်လော့ပ်မန့်
170. Sustainable Development	ရေရှည်တည်တံ့သောဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု	ဆပ်စတိန်နဘယ်လ် ဒီဗယ်လော့ပ်မန့်
171. Governance	အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရား	ဂါးဗားနန့်စ်
172. Public Administration	အများပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေး	ပတ်ဘလစ် အက်ဒ်မင်နစ္စထရေးရှင်း
173. Bureaucracy	ဗျူရိုကရေစီ	ဗျူရိုခရေစီ
174. Civil Service	အစိုးရဝန်ထမ်း	ဆီဗယ်လ် ဆာဗစ်
175. Public Sector	အများပိုင်ကဏ္ဍ	ပတ်ဘလစ် ဆက်တာ
176. Private Sector	ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍ	ပရိုက်ဗိတ် ဆက်တာ
177. Policy Analysis	မူဝါဒခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်း	ပေါ်လစီ အင်နယ်လစ်ဆစ်
178. Implementation	အကောင်အထည်ဖော်ခြင်း	အင်ပလီမန်တေးရှင်း
179. Evaluation	အကဲဖြတ်ခြင်း	အီဗယ်လ်ယူအေးရှင်း
180. Comparative Politics	နှိုင်းယှဉ်နိုင်ငံရေး	ကမ်ပါရတစ် ပေါ့လစ်တစ်စ်
181. Political System	နိုင်ငံရေးစနစ်	ပေါ့လစ်တီကယ် စစ်စတမ်
182. Regime Type	အစိုးရအမျိုးအစား	ရေဂျီးမ် တိုင်း
183. Democratization	ဒီမိုကရေစီအသွင်ကူးပြောင်းရေး	ဒီမော့ခရက်တိုင်းဇေးရှင်း
184. Political Development	နိုင်ငံရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု	ပေါ့လစ်တီကယ် ဒီဗယ်လော့ပ်မန့်
185. Electoral Behavior	ရွေးကောက်ပွဲအပြုအမူ	အီလက်ထရယ် ဘီဟေးဗီယာ
186. Voter Turnout	မဲပေးသူအရေအတွက်	ဗိုးတာ တန်းအောက်
187. Political Participation	နိုင်ငံရေးပါဝင်မှု	ပေါ့လစ်တီကယ် ပါတီစီပေးရှင်း
188. Social Cleavage	လူမှုရေးကွဲပြားမှု	ဆိုရှယ် ကလီးဗေ့ခ်ျ
189. Identity Politics	လူမျိုးရေးဆိုင်ရာနိုင်ငံရေး	အိုင်ဒင်န်တီ ပေါ့လစ်တစ်စ်
190. Political Violence	နိုင်ငံရေးအကြမ်းဖက်မှု	ပေါ့လစ်တီကယ် ဗိုင်အိုးလန့်စ်
191. Conflict Resolution	ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေး	ကွန်ဖလစ် ရီဆိုလျူရှင်း
192. Peacebuilding	ငြိမ်းချမ်းရေးတည်ဆောက်ခြင်း	ပီးစ်ဘီလ်ဒင်း
193. Transitional Justice	ကူးပြောင်းရေးကာလတရားမျှတမှု	ထရန်ဇစ်ရှင်နယ် ဂျက်စတစ်
194. Constitutionalism	ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဝါဒ	ကွန်စတီကျူးရှင်းနယ်လစ်ဇင်
195. Judicial Review	တရားစီရင်ရေးဆိုင်ရာပြန်လည်စစ်ဆေးခြင်း	ဂျူဒီရှယ် ရီဗျူး
196. Rule of Law	တရားဥပဒေစိုးမိုးမှု	ရူးလ် အော့ဖ် လော
197. Separation of Powers	အာဏာခွဲခြားခြင်း	ဆက်ပရေးရှင်း အော့ဖ် ပါဝါးစ်
198. Checks and Balances	အပြန်အလှန်ထိန်းညှိခြင်း	ချက်စ် အန်း ဘယ်လန့်စ်စ်
199. Federalism	ဖက်ဒရယ်စနစ်	ဖက်ဒရယ်လစ်ဇင်
200. Unitary System	တစ်ခုတည်းသောစနစ်	ယူနီထရီ စစ်စတမ်
201. Political Efficacy	နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ကိုယ်စွမ်းကိုယ်စ	ပေါ့လစ်တီကယ် အက်ဖီကေစီ
202. Voter Mobilization	မဲဆန္ဒရှင်လှုံ့ဆော်စည်းရုံးခြင်း	ဗိုးတာ မိုဘီလိုက်ဇေးရှင်း
203. Political Polarization	နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ အစွန်းရောက်မှု	ပေါ့လစ်တီကယ် ပိုလာရိုက်ဇေးရှင်း
204. Civic Engagement	နိုင်ငံသားများ၏ ပါဝင်ပတ်သက်မှု	စီဗစ် အင်ဂေ့ချ်မန့်
205. Political Trust	နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ယုံကြည်မှု	ပေါ့လစ်တီကယ် ထရပ်စ်
206. Public Opinion Polling	လူထုသဘောထားစစ်တမ်းကောက်ယူခြင်း	ပတ်ဘလစ် အိုပင်းယန်း ပိုးလင်း
207. Spin Doctoring	သတင်းအချက်အလက်များကို မိမိတို့လိုလားရာပုံစံသို့ ပြောင်းလဲခြင်း	စပင်း ဒေါက်တာရင်း
208. Public Service	ပြည်သူ့ဝန်ဆောင်မှု	ပတ်ဘလစ် ဆာဗစ်
209. Public Finance	အများပြည်သူ့ဘဏ္ဍာရေး	ပတ်ဘလစ် ဖိုင်နန့်စ်
210. Budgeting	ဘတ်ဂျက်ရေးဆွဲခြင်း	ဘတ်ဂျက်တင်း
211. Policy Implementation	မူဝါဒအကောင်အထည်ဖော်ခြင်း	ပေါ်လစီ အင်ပလီမန်တေးရှင်း
212. Regulatory Agencies	စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းထိန်းသိမ်းရေးအေဂျင်စီများ	ရက်ဂျူလေထော်ရီ အေဂျင်စီစ်
213. Administrative Law	အုပ်ချုပ်ရေးဆိုင်ရာဥပဒေ	အက်ဒ်မင်နစ္စထရေးတစ် လော
214. Public Management	အများပြည်သူ့စီမံခန့်ခွဲမှု	ပတ်ဘလစ် မန်နေဂျ်မန့်
215. E-Government	အီလက်ထရောနစ်အစိုးရ	အီး-ဂါးဗားမန့်
216. Parliamentary System	ပါလီမန်စနစ်	ပါလီမန်ထရီ စစ်စတမ်
217. Presidential System	သမ္မတစနစ်	ပရက်ဆီဒင်ရှယ် စစ်စတမ်
218. Semi-Presidential System	သမ္မတနှင့်ဝန်ကြီးချုပ်တို့ပါဝင်သောစနစ်	ဆီမီ-ပရက်ဆီဒင်ရှယ် စစ်စတမ်
219. Electoral College	ရွေးကောက်ခံကိုယ်စားလှယ်များအဖွဲ့	အီလက်ထရယ် ကောလိပ်
220. Cabinet	ဝန်ကြီးအဖွဲ့	ကက်ဘိနက်
221. Bicameralism	လွှတ်တော်နှစ်ရပ်စနစ်	ဘိုင်ကမ်မရယ်လစ်ဇင်
222. Unicameralism	လွှတ်တော်တစ်ရပ်စနစ်	ယူနီကမ်မရယ်လစ်ဇင်
223. Devolution	ဗဟိုမှအာဏာခွဲဝေပေးခြင်း	ဒီဗော်လျူရှင်း
224. Multilateralism	ဘက်ပေါင်းစုံပါဝင်သောမူဝါဒ	မัลတီလေတာရယ်လစ်ဇင်
225. Bilateralism	နှစ်နိုင်ငံပါဝင်သောမူဝါဒ	ဘိုင်လေတာရယ်လစ်ဇင်
226. Geopolitics	ပထဝီနိုင်ငံရေး	ဂျီအိုပေါ့လစ်တစ်စ်
227. Soft Power	ဆွဲဆောင်မှုအာဏာ	ဆော့ဖ် ပါဝါ
228. Hard Power	အတင်းအကျပ်ပြုသောအာဏာ	ဟာ့ဒ် ပါဝါ
229. Shuttle Diplomacy	ခေါက်တုံ့ခေါက်ပြန်သံတမန်ရေး	ရှပ်တဲလ် ဒီပလိုမေစီ
230. Humanitarian Intervention	လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်း	ဟျူမန်နီတေးရီးယမ် အင်တာဗင်းရှင်း
231. International Norms	နိုင်ငံတကာစံနှုန်းများ	အင်တာနေရှင်နယ် နောမ်စ်
232. Utilitarianism	အများအကျိုးစီးပွားဝါဒ	ယူတီလီတေးရီးယန်နစ်ဇင်
233. Egalitarianism	တန်းတူညီမျှမှုဝါဒ	အီဂယ်လ်တာရီးယန်နစ်ဇင်
234. Communitarianism	လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းဝါဒ	ကွန်မြူနီတေးရီးယန်နစ်ဇင်
235. Cosmopolitanism	ကမ္ဘာ့နိုင်ငံသားဝါဒ	ကော့စ်မိုပေါလစ်တန်နစ်ဇင်
236. Post-colonialism	ကိုလိုနီခေတ်လွန်ဝါဒ	ပို့စ်-ကိုလိုနီယယ်လ်နစ်ဇင်
237. Critical Theory	ဝေဖန်ပိုင်းခြားသောသီအိုရီ	ခရစ်တီကယ် သီအိုရီ
238. Discourse Analysis	ပြောဆိုဆွေးနွေးမှုခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်း	ဒစ်စ်ကော့စ် အင်နယ်လစ်ဆစ်
239. Political Psychology	နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာစိတ်ပညာ	ပေါ့လစ်တီကယ် ဆိုက်ကော်လော်ဂျီ
240. Quantitative Research	အရေအတွက်အခြေပြုသုတေသန	ကွန်တီတေးတစ် ရီဆာ့ချ်
241. Qualitative Research	အရည်အသွေးအခြေပြုသုတေသန	ကွာလီတေးတစ် ရီဆာ့ချ်
242. Case Study	ဖြစ်ရပ်လေ့လာမှု	ကေ့စ် စတဒီ
243. Survey Research	စစ်တမ်းကောက်ယူမှုသုတေသန	ဆာဗေး ရီဆာ့ချ်
244. Content Analysis	အကြောင်းအရာခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်း	ကွန်တန့် အင်နယ်လစ်ဆစ်
245. Regression Analysis	နောက်ပြန်ဆုတ်ယုတ်မှုခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်း	ရီဂရက်ရှင် အင်နယ်လစ်ဆစ်
246. Hypothesis Testing	အယူအဆစမ်းသပ်ခြင်း	ဟိုင်ပေါ့သီဆစ် တက်စ်တင်း
247. Data Analysis	အချက်အလက်ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်း	ဒေတာ အင်နယ်လစ်ဆစ်
248. Political Geography	နိုင်ငံရေးပထဝီဝင်	ပေါ့လစ်တီကယ် ဂျီအော်ဂရဖီ
249. Electoral Reform	ရွေးကောက်ပွဲပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး	အီလက်ထရယ် ရီဖေါင်း
250. Gerrymandering	မဲဆန္ဒနယ်များကို မိမိတို့ပါတီအသာစီးရရန် ပြန်လည်သတ်မှတ်ခြင်း	ဂျယ်ရီမန်ဒါရင်း
251. Political Scandal	နိုင်ငံရေးအရှုပ်တော်ပုံ	ပေါ့လစ်တီကယ် စကင်ဒယ်လ်
252. Civil Disobedience	အာဏာဖီဆန်မှု	ဆီဗယ်လ် ဒစ်စ်အိုဘီးဒီးယန့်စ်
253. Political Activism	နိုင်ငံရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားမှု	ပေါ့လစ်တီကယ် အက်တီဗစ်ဇင်
254. Think Tank	သုတေသနအဖွဲ့အစည်း	သင်ခ် တင့်ခ်
255. Public Sphere	အများပြည်သူဆိုင်ရာနယ်ပယ်	ပတ်ဘလစ် စဖီးယား
256. Media Bias	မီဒီယာ၏ဘက်လိုက်မှု	မီဒီယာ ဘိုင်ယပ်စ်
257. Political Campaign Finance	နိုင်ငံရေးမဲဆွယ်ရန်ပုံငွေ	ပေါ့လစ်တီကယ် ကမ်ပိန်း ဖိုင်နန့်စ်
258. Lobbyist	လော်ဘီလှုပ်ရှားသူ	လော်ဘီအစ်
259. Grassroots Movement	အောက်ခြေလူထုလှုပ်ရှားမှု	ဂရက်စ်ရွတ်စ် မူဗ်မန့်
260. Identity Politics	လူမျိုးရေးဆိုင်ရာနိုင်ငံရေး	အိုင်ဒင်န်တီ ပေါ့လစ်တစ်စ်
261. Intersectionality	အပြန်အလှန်ဆက်နွယ်မှု	အင်တာဆက်ရှင်နယ်လတီ
262. Social Justice	လူမှုရေးတရားမျှတမှု	ဆိုရှယ် ဂျက်စတစ်
263. Environmental Policy	သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာမူဝါဒ	အင်ဗိုင်ရွန်မင်တယ် ပေါ်လစီ
264. Climate Change	ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု	ကလိုင်းမိတ် ချိန်း
265. Sustainable Development Goals (SDGs)	ရေရှည်တည်တံ့သောဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုပန်းတိုင်များ	ဆပ်စတိန်နဘယ်လ် ဒီဗယ်လော့ပ်မန့် ဂိုးလ်စ် (အက်စ်ဒီဂျီစ်)
266. Public Health Policy	ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးမူဝါဒ	ပတ်ဘလစ် ဟဲလ်သ် ပေါ်လစီ
267. Education Policy	ပညာရေးမူဝါဒ	အက်ဂျူကေးရှင်း ပေါ်လစီ
268. Economic Policy	စီးပွားရေးမူဝါဒ	အီကော်နောမစ် ပေါ်လစီ
269. Fiscal Policy	ဘဏ္ဍာရေးမူဝါဒ	ဖစ်စ်ကယ် ပေါ်လစီ
270. Monetary Policy	ငွေကြေးဆိုင်ရာမူဝါဒ	မော်နီထရီ ပေါ်လစီ
271. Trade Policy	ကုန်သွယ်ရေးမူဝါဒ	ထရေးဒ် ပေါ်လစီ
272. Foreign Aid	နိုင်ငံခြားအကူအညီ	ဖော်ရင် အေဒ်
273. International Trade	နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်မှု	အင်တာနေရှင်နယ် ထရေးဒ်
274. Global Governance	ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာအုပ်ချုပ်မှု	ဂလိုဘယ် ဂါးဗားနန့်စ်
275. International Law Enforcement	နိုင်ငံတကာဥပဒေစိုးမိုးရေး	အင်တာနေရှင်နယ် လော အင်ဖိုးစ်မန့်
276. War Crimes	စစ်ရာဇဝတ်မှုများ	ဝေါ ခရိုင်းစ်
277. Crimes Against Humanity	လူသားမျိုးနွယ်အပေါ်ကျူးလွန်သောရာဇဝတ်မှုများ	ခရိုင်းစ် အဂန့်စ် ဟျူမန်နတီ
278. International Criminal Court (ICC)	နိုင်ငံတကာရာဇဝတ်တရားရုံး	အင်တာနေရှင်နယ် ခရီမင်နယ်လ် ကုတ် (အိုင်စီစီ)
279. Sovereignty	အချုပ်အခြာအာဏာ	ဆိုဗရင်တီ
280. Interventionism	ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်းဝါဒ	အင်တာဗင်းရှင်းနစ်ဇင်
281. Isolationism	သီးခြားနေထိုင်ရေးဝါဒ	အိုင်ဆိုလေးရှင်းနစ်ဇင်
282. Diplomacy	သံတမန်ရေးရာ	ဒီပလိုမေစီ
283. Alliance System	မဟာမိတ်စနစ်	အယ်လ်လိုင်းယန့်စ် စစ်စတမ်
284. Collective Security	စုပေါင်းလုံခြုံရေး	ကော်လက်တစ် စီကျူရတီ
285. Deterrence	ဟန့်တားခြင်း	ဒီတာရန့်စ်
286. Arms Race	လက်နက်ပြိုင်ဆိုင်မှု	အမ်းစ် ရေ့စ်
287. Nuclear Proliferation	နျူကလီးယားလက်နက်ပြန့်ပွားမှု	နျူကလီယာ ပရိုလီဖာရေးရှင်း
288. International Relations Theory	နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးသီအိုရီ	အင်တာနေရှင်နယ် ရီလေးရှင်းစ် သီအိုရီ
289. Constructivism	တည်ဆောက်မှုဝါဒ	ကွန်စထရက်တစ်ဗစ်ဇင်
290. Liberal Institutionalism	လစ်ဘရယ်အဖွဲ့အစည်းဝါဒ	လစ်ဘရယ် အင်စတီကျူးရှင်းနယ်လစ်ဇင်
291. Marxism	မာ့က်စ်ဝါဒ	မာ့က်စ်ဇင်
292. Poststructuralism	ပို့စ်ဖွဲ့စည်းပုံဝါဒ	ပို့စ်စထရက်ချာရယ်လစ်ဇင်
293. Normative Theory	စံပြုသီအိုရီ	နော်မေးတစ် သီအိုရီ
294. Empirical Theory	အတွေ့အကြုံအပေါ်အခြေခံသောသီအိုရီ	အင်ပီရီကယ် သီအိုရီ
295. Grand Theory	ကြီးမားသောသီအိုရီ	ဂရန်း သီအိုရီ
296. Middle-Range Theory	အလယ်အလတ်အဆင့်သီအိုရီ	မစ်ဒယ်လ်-ရိန်း သီအိုရီ
297. Rational Choice Theory	ဆင်ခြင်တုံတရားဖြင့်ရွေးချယ်မှုသီအိုရီ	ရက်ရှင်နယ် ချွိုက်စ် သီအိုရီ
298. Game Theory	ဂိမ်းသီအိုရီ	ဂိမ်း သီအိုရီ
299. Behavioralism	အပြုအမူဝါဒ	ဘီဟေးဗီယာရယ်လစ်ဇင်
300. Positivism	အပြုသဘောဝါဒ	ပေါ့စတီဗစ်ဇင်
301. Interpretivism	အနက်ဖွင့်ဆိုမှုဝါဒ	အင်တာပရီတီဗစ်ဇင်
302. Ontology	အွန်တိုလိုဂျီ (ရှိရှိသမျှ၏သဘောသဘာဝ)	အွန်တောလော်ဂျီ
303. Epistemology	အက်ပစ်စတီမော်လော်ဂျီ (ဗဟုသုတ၏သဘောသဘာဝ)	အက်ပစ်စတီမော်လော်ဂျီ
304. Methodology	နည်းစနစ်ဗေဒ	မက်သဒေါလော်ဂျီ
305. Research Design	သုတေသနပုံစံ	ရီဆာ့ချ် ဒီဇိုင်း
306. Variable	ကိန်းရှင်	ဗဲရီအေဘယ်လ်
307. Independent Variable	မှီခိုမှုမရှိသောကိန်းရှင်	အင်ဒီပင်းဒင့် ဗဲရီအေဘယ်လ်
308. Dependent Variable	မှီခိုသောကိန်းရှင်	ဒီပင်းဒင့် ဗဲရီအေဘယ်လ်
309. Correlation	ဆက်စပ်မှု	ကော်ရီလေးရှင်း
310. Causation	အကြောင်းရင်းခံမှု	ကော်ဇေးရှင်း
311. Validity	တရားဝင်မှု	ဗယ်လစ်ဒီတီ
312. Reliability	ယုံကြည်စိတ်ချရမှု	ရီလိုင်ယာဘီလီတီ
313. Sample	နမူနာ	ဆမ်ပယ်လ်
314. Population	လူဦးရေအစုအဝေး	ပေါ့ပျူလေးရှင်း
315. Data Collection	အချက်အလက်စုဆောင်းခြင်း	ဒေတာ ကော်လက်ရှင်
316. Interview	အင်တာဗျူး	အင်တာဗျူး
317. Focus Group	အုပ်စုအလိုက်အင်တာဗျူး	ဖိုးကပ်စ် ဂရု
318. Ethnography	လူမျိုးစုဗေဒ	အက်သနော်ဂရဖီ
319. Content Analysis	အကြောင်းအရာခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်း	ကွန်တန့် အင်နယ်လစ်ဆစ်
320. Statistical Analysis	စာရင်းအင်းခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်း	စတက်တစ်စတီကယ် အင်နယ်လစ်ဆစ်
321. Misinformation	သတင်းမှား	မစ်စ်အင်ဖော်မေးရှင်း
322. Disinformation	တမင်ဖြန့်ချိသော သတင်းမှား (သို့) သတင်းတု	ဒစ်စ်အင်ဖော်မေးရှင်း
323. Digital Divide	ဒီဂျစ်တယ်ကွာဟမှု	ဒီဂျစ်တယ် ဒဗိုက်
324. Cybersecurity	ဆိုင်ဘာလုံခြုံရေး	ဆိုင်ဘာစီကျူရတီ
325. Surveillance State	ထောက်လှမ်းရေးနိုင်ငံ	ဆာဗေးလန့်စ် စတိတ်
326. Echo Chamber	ပဲ့တင်သံခန်း (မိမိနှင့်ထပ်တူအမြင်များသာ ကြား/မြင်ရသော ပတ်ဝန်းကျင်)	အက်ကိုး ချိန်းဘား
327. Filter Bubble	စစ်ထုတ်ခံပူဖောင်း (အယ်လဂေါ်ရီသမ်ကြောင့် သီးသန့်မြင်ရသော အချက်အလက်)	ဖယ်လ်တာ ဘယ်ဘယ်လ်
328. Political Apathy	နိုင်ငံရေးစိတ်ဝင်စားမှုကင်းမဲ့ခြင်း	ပေါ့လစ်တီကယ် အက်ပသီ
329. Authoritarian Resilience	အာဏာရှင်စနစ် ကြံ့ကြံ့ခံနိုင်မှု	အော်သော်ရီတေးရီးယန် ရီဆေးလီယန့်စ်
330. Hybrid Regime	စပ်မျိုးအစိုးရစနစ် (ဒီမိုကရေစီနှင့် အာဏာရှင်စနစ် ရောယှက်နေသော)	ဟိုက်ဘရစ် ရေဂျီးမ်
331. Illiberal Democracy	လစ်ဘရယ်မဟုတ်သော ဒီမိုကရေစီ (ရွေးကောက်ပွဲရှိသော်လည်း အခွင့်အရေးကန့်သတ်)	အစ်လစ်ဘရယ်လ် ဒီးမောခရေစီ
332. Democratic Backsliding	ဒီမိုကရေစီဆုတ်ယုတ်ခြင်း	ဒီးမောခရက်တစ် ဘက်ခ်စလိုက်ဒင်း
333. Referendum	ပြည်သူ့ဆန္ဒခံယူပွဲ	ရက်ဖရန်ဒမ်
334. Policy Agenda Setting	မူဝါဒ ဦးစားပေးအစီအစဉ်ချမှတ်ခြင်း	ပေါ်လစီ အဂျန်ဒါ ဆက်တင်း
335. Regulatory Capture	စည်းမျဉ်းထိန်းသိမ်းရေးအာဏာ လက်ဝါးကြီးအုပ်ခံရမှု	ရက်ဂူလေထရီ ကက်ပ်ချာ
336. Rent-Seeking	အခွင့်အလမ်းရှာ အမြတ်ထုတ်မှု (တန်ဖိုးမဖန်တီးဘဲ အမြတ်ရအောင်ကြိုးပမ်းမှု)	ရန့်တ်-ဆီးကင်း
337. Good Governance	ကောင်းမွန်သောအုပ်ချုပ်မှု	ဂွတ်ဒ် ဂါးဗားနန့်စ်
338. Decentralization	ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုလျှော့ချခြင်း	ဒီစန်ထရယ်လိုက်ဇေးရှင်း
339. Supranationalism	နိုင်ငံအထက်အဖွဲ့အစည်းဝါဒ (ဥပမာ၊ EU)	စူပရာနက်ရှင်နယ်လစ်ဇင်
340. Non-state Actors	နိုင်ငံမဟုတ်သော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်သူများ (NGOs, MNCs, etc.)	နွန်-စတိတ် အက်တာစ်
341. Fragile State	ပြိုပျက်လွယ်သောနိုင်ငံ	ဖရာဂျိုင်းလ် စတိတ်
342. Failed State	ကျဆုံးနိုင်ငံ	ဖေးလ်ဒ် စတိတ်
343. Nation-Building	နိုင်ငံ (လူမျိုးစုအခြေပြု) တည်ဆောက်ရေး	နေရှင်း-ဘီလ်ဒင်း
344. State-Building	အစိုးရယန္တရား (သို့) ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေး	စတိတ်-ဘီလ်ဒင်း
345. Resource Curse	သယံဇာတကျိန်စာ (သယံဇာတပေါသော်လည်း မဖွံ့ဖြိုးခြင်း)	ရီဆော့စ် ကာစ်
346. Clientelism	အောက်ခြေသိမ်းစနစ် (မဲ/သစ္စာခံမှုအတွက် အကျိုးပေးသောစနစ်)	ကလိုင်းယန်တယ်လစ်ဇင်
347. Patronage	အကြီးအကဲမှီခိုမှုစနစ် (အလုပ်/ရာထူးကို သစ္စာခံမှုဖြင့် ချီးမြှင့်ခြင်း)	ပက်ထရွန်နစ်ခ်ျ
348. Secession	ခွဲထွက်ခြင်း	ဆီဆက်ရှင်း
349. Irredentism	နယ်နိမိတ်ပြန်လည်ရယူရေးဝါဒ	အစ်ရီဒန်တစ်ဇင်
350. Constitutional Court	ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာတရားရုံး	ကွန်စတီကျူးရှင်းနယ်လ် ကုတ်
351. Judicial Activism	တရားစီရင်ရေးဆိုင်ရာ တက်ကြွလှုပ်ရှားမှု (မူဝါဒကို လွှမ်းမိုးရန်ရည်ရွယ်)	ဂျူဒီရှယ် အက်တီဗစ်ဇင်
352. Judicial Restraint	တရားစီရင်ရေးဆိုင်ရာ ချုပ်တည်းမှု (ဥပဒေပြုရေးကို လေးစားခြင်း)	ဂျူဒီရှယ် ရီစစရိန်င့်
353. Due Process	ဥပဒေနှင့်အညီ ဆောင်ရွက်ခြင်း	ဒျူး ပရိုဆက်စ်
354. Soft Balancing	သွယ်ဝိုက်နည်းဖြင့် အင်အားချိန်ခွင်လျှာထိန်းညှိခြင်း	ဆော့ဖ် ဘယ်လန့်စင်း
355. Public Diplomacy	ပြည်သူ့သံတမန်ရေး (နိုင်ငံခြားပြည်သူများအား ဆွဲဆောင်စည်းရုံးခြင်း)	ပတ်ဘလစ် ဒီပလိုမေစီ
356. Climate Diplomacy	ရာသီဥတုဆိုင်ရာ သံတမန်ရေး	ကလိုင်းမိတ် ဒီပလိုမေစီ
357. Cyber Warfare	ဆိုင်ဘာစစ်ပွဲ	ဆိုင်ဘာ ဝေါဖဲ
358. Information Warfare	သတင်းအချက်အလက်စစ်ပွဲ	အင်ဖော်မေးရှင်း ဝေါဖဲ
359. Proxy War	ကိုယ်စားလှယ်စစ်ပွဲ	ပရောက်စီ ဝေါ
360. Positive Peace	အပြုသဘောဆောင် ငြိမ်းချမ်းရေး (အကြမ်းဖက်မှုမရှိသည့်အပြင် တရားမျှတမှုရှိ)	ပေါ့စတစ် ပီးစ်
361. Negative Peace	အပျက်သဘောဆောင် ငြိမ်းချမ်းရေး (စစ်ပွဲ/တိုက်ရိုက်အကြမ်းဖက်မှုမရှိခြင်း)	နက်ဂတစ် ပီးစ်
362. Structural Violence	ဖွဲ့စည်းပုံအရ အကြမ်းဖက်မှု (လူမှုဖွဲ့စည်းပုံကြောင့် နစ်နာမှုဖြစ်ခြင်း)	စထရပ်ချာရယ်လ် ဗိုင်အိုလန့်စ်
363. Elite Theory	အထက်လွှာသီအိုရီ (အာဏာကို လူနည်းစုအထက်လွှာက ချုပ်ကိုင်သည်ဟု ယုံကြည်)	အီလိ(တ်) သီအိုရီ
364. Pluralism	အများအမြင်ကွဲပြားမှု လက်ခံသောဝါဒ (အုပ်စုများစွာ ပြိုင်ဆိုင်မှုရှိခြင်း)	ပလူရယ်လစ်ဇင်
365. Neoliberalism	လစ်ဘရယ်ဝါဒသစ် (ဈေးကွက်လွတ်လပ်မှု၊ ပုဂ္ဂလိကပိုင်ပြုမှု၊ နိုင်ငံတော်အခန်းကဏ္ဍလျှော့ချမှု)	နီယိုလစ်ဘရယ်လစ်ဇင်
366. Neoconservatism	ရှေးရိုးစွဲဝါဒသစ် (ဒီမိုကရေစီဖြန့်ဝေရေး၊ စစ်ရေးအင်အားသုံးမှုအားပေး)	နီယိုကွန်ဆာဗေးတစ်ဇင်
367. Political Culture (Refined)	နိုင်ငံရေးယဉ်ကျေးမှု (နိုင်ငံရေးစနစ်အပေါ် လူထု၏အမြင်၊ ယုံကြည်မှု၊ သဘောထား)	ပေါ့လစ်တီကယ် ကာလ်ချာ
368. Identity Politics (Refined)	အမှတ်လက္ခဏာအခြေပြု နိုင်ငံရေး (လူမျိုး၊ ဘာသာ၊ လိင် စသည့် အမှတ်လက္ခဏာကို အခြေခံသော နိုင်ငံရေး)	အိုင်ဒန်တီ ပေါ့လစ်တစ်စ်
369. Populism (Refined)	လူထုကြီးကိုအခြေခံသော နိုင်ငံရေးလမ်းစဥ် (သာမန်လူထုနှင့် အဂတိလိုက်စားသော အထက်လွှာအကြား ဆန့်ကျင်မှုပုံဖော်)	ပေါ့ပျူလစ်ဇင်
370. Gerrymandering (Refined)	မဲဆန္ဒနယ်မြေကလိမ်ကျခြင်း (မိမိပါတီအသာစီးရရန် မဲဆန္ဒနယ်မြေများကို မသမာစွာ ပြင်ဆင်သတ်မှတ်ခြင်း)	ဂျယ်ရီမန်ဒါရင်း

[i] Conservatism: Conservatism ကို မြန်မာလို အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုရရင် အောက်ပါအတိုင်း နားလည်နိုင်ပါတယ်- အဓိက ဝေါဟာရများ: 1. ကွန်ဆာဗေးတစ်ဝါဒ: ဒါက အင်္ဂလိပ်စကားလုံးကို တိုက်ရိုက်အသံဖလှယ်ထားပြီး နိုင်ငံရေးအသုံးအနှုန်းအဖြစ် သုံးလေ့ရှိပါတယ်။ 2. ရှေးရိုးစွဲဝါဒ: ဒီဝေါဟာရက Conservatism ရဲ့ အဓိကအသွင်အပြင်ဖြစ်တဲ့ အစဉ်အလာ၊ ဓလေ့ထုံးတမ်းတွေကို တန်ဖိုးထားထိန်းသိမ်းလိုတဲ့ သဘောကို ပိုပေါ်လွင်စေပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တစ်ခါတစ်ရံမှာ အပြောင်းအလဲကို ဆန့်ကျင်လွန်းတယ်ဆိုတဲ့ အနုတ်သဘောဆောင်တဲ့ အဓိပ္ပာယ် သက်ရောက်နိုင်ပါတယ်။ 3. ထုံးတမ်းစဉ်လာကို ထိန်းသိမ်းလိုသော ဝါဒ: ဒါကတော့ ပိုပြီး ဖော်ပြတဲ့ အသုံးအနှုန်း ဖြစ်ပါတယ်။ အဓိပ္ပာယ် ရှင်းလင်းချက်: Conservatism ဆိုတာ ယေဘုယျအားဖြင့် ထုံးတမ်းစဉ်လာ အစဉ်အလာတွေ၊ တည်ဆဲ လူမှုဖွဲ့စည်းပုံတွေနဲ့ တန်ဖိုးတွေကို ထိန်းသိမ်းဖို့ အလေးပေးတဲ့ နိုင်ငံရေးနဲ့ လူမှုရေးဆိုင်ရာ အတွေးအခေါ်တစ်ရပ် ဖြစ်ပါတယ်။ အဓိက လက္ခဏာရပ်တွေကတော့: · အစဉ်အလာကို တန်ဖိုးထားခြင်း: သမိုင်းတစ်လျှောက် လက်ဆင့်ကမ်းလာခဲ့တဲ့ ယဉ်ကျေးမှု၊ ဓလေ့ထုံးစံ၊ ဘာသာရေး၊ မိသားစု တန်ဖိုး စတဲ့ အဖွဲ့အစည်း (institutions) တွေကို လေးစားတန်ဖိုးထားပြီး ထိန်းသိမ်းလိုပါတယ်။ · တည်ငြိမ်မှုကို ဦးစားပေးခြင်း: လူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့ တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုနဲ့ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်း (order)ရှိမှုကို အလေးထားပါတယ်။ · အပြောင်းအလဲကို သတိထားခြင်း: ရုတ်တရက်ဆန်ပြီး အစွန်းရောက်တဲ့ လူမှုရေး၊ နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲတွေကို သံသယရှိတတ်ပြီး ပြောင်းလဲမယ်ဆိုရင်တောင် တဖြည်းဖြည်းနဲ့ သဘာဝကျကျ ပြောင်းလဲတာကို ပိုနှစ်သက်ပါတယ်။ · ပုဂ္ဂလိကပိုင်ဆိုင်မှုနှင့် လွတ်လပ်သောဈေးကွက်: များသောအားဖြင့် ပုဂ္ဂလိကပိုင်ဆိုင်ခွင့်ကို အလေးထားပြီး လွတ်လပ်တဲ့ ဈေးကွက်စီးပွားရေးစနစ်ကို ထောက်ခံလေ့ရှိပါတယ်။ (ဒါပေမယ့် အစိုးရရဲ့ အတိုင်းအတာတစ်ခုထိ ကြားဝင်ထိန်းချုပ်မှုကို လက်ခံတဲ့ Conservative များလည်း ရှိပါတယ်)။ · အစိုးရ၏ အကန့်အသတ်ဖြင့် အခန်းကဏ္ဍ: စီးပွားရေးမှာ အစိုးရရဲ့ ကြားဝင်စွက်ဖက်မှုကို ကန့်သတ်သင့်တယ်လို့ ယုံကြည်လေ့ရှိပေမယ့်၊ လူမှုရေးနဲ့ ကိုယ်ကျင့်တရားဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်တွေမှာတော့ အစိုးရရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို လိုလားတတ်ကြပါတယ်။ အနှစ်ချုပ်: Conservatism ဆိုတာ ရိုးရာတန်ဖိုးတွေ၊ တည်ဆဲအဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ လူမှုတည်ငြိမ်ရေးကို အဓိကထားပြီး ရုတ်ခြည်း အပြောင်းအလဲကြီးတွေထက် တဖြည်းဖြည်းချင်း ပြောင်းလဲမှုကို ပိုလိုလားတဲ့ အတွေးအခေါ်တစ်ရပ် ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံအလိုက်၊ အချိန်အခါအလိုက် Conservatismရဲ့ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုပုံနဲ့ အလေးပေးမှုတွေကတော့ ကွဲပြားနိုင်ပါတယ်။

[ii] Anarchism: Anarchism အတွက် မြန်မာလို တိုက်ရိုက်သုံးနှုန်းလေ့ရှိတဲ့ ဝေါဟာရကတော့ အနာခစ်ဝါဒ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီဝေါဟာရက သိပ်ပြီး အသုံးမတွင်ကျယ်နိုင်သလို၊ လူအများစုနဲ့ ရင်းနှီးမှုနည်းနိုင်ပါတယ်။ Anarchismရဲ့ အဓိပ္ပာယ်ကို ပိုရှင်းလင်းစေမယ့် တခြားသုံးနှုန်းနိုင်တဲ့ စကားလုံးတွေကတော့ - · အစိုးရမဲ့ဝါဒ: အစိုးရ သို့မဟုတ် အုပ်ချုပ်သူ အာဏာပိုင်မရှိဘဲ ကိုယ်တိုင်စီမံခန့်ခွဲ အုပ်ချုပ်တဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ယုံကြည်တဲ့ ဝါဒကို ရည်ညွှန်းပါတယ်။ · အာဏာမဲ့ဝါဒ: အဆင့်ဆင့် အုပ်ချုပ်မှုပုံစံ (hierarchy) နဲ့ အတင်းအကျပ် အာဏာသုံးခြင်းကို ဆန့်ကျင်တဲ့ ဝါဒကို ဆိုလိုပါတယ်။ Anarchism (အနာခစ်ဝါဒ) ဆိုတာ ယေဘုယျအားဖြင့် အစိုးရအပါအဝင် ဘယ်လိုအာဏာပိုင်အဖွဲ့အစည်းမျိုးကိုမဆို မလိုအပ်ဘူးလို့ ယုံကြည်ပြီး အတင်းအကျပ် အာဏာသုံးခြင်းနဲ့ အဆင့်ဆင့် အုပ်ချုပ်မှုတွေကို ဆန့်ကျင်တဲ့ နိုင်ငံရေး အတွေးအခေါ် သို့မဟုတ် လူမှုရေး လှုပ်ရှားမှုတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။

နိုင်ငံရေးကို ဘာကြောင့် လေ့လာသင့်သလဲ (Why Study Politics?)

နိုင်ငံရေးကို လေ့လာခြင်းသည် အောက်ပါ အကျိုးကျေးဇူးများကို ရရှိစေနိုင်သည် (Studying politics offers several benefits):

ကျွန်ုပ်တို့၏ ကမ္ဘာနှင့် လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ပုံဖော်နေသော အင်အားစုများ (ဥပမာ - အာဏာ၊ အကျိုးစီးပွား၊ အယူဝါဒ) ကို နားလည်ရန်။ (Understand the forces—power, interests, ideology—shaping our world and societies.)
အစိုးရများနှင့် နိုင်ငံရေးစနစ်များ (ဒီမိုကရေစီ၊ အာဏာရှင်စနစ် စသည်) မည်သို့ အလုပ်လုပ်သည်၊ အောင်မြင်သည်၊ ကျရှုံးသည်ကို သိရှိရန်။ (Learn how governments and political systems—democracies, authoritarian regimes, etc.—function, succeed, and fail.)
သတင်းအချက်အလက် ပြည့်စုံသော၊ ဝေဖန်ပိုင်းခြားစိတ်ရှိသော၊ တက်ကြွသော နိုင်ငံသားတစ်ဦး ဖြစ်လာစေရန်။ (Become informed, critical, and engaged citizens.)
မတူညီသော နိုင်ငံရေးအမြင်များ၊ ငြင်းခုံမှုများကို ဓမ္မဓိဌာန်ကျကျ ဝေဖန်ပိုင်းခြား သုံးသပ်နိုင်ရန်။ (Objectively and critically analyze different political perspectives and arguments.)
လက်ရှိနိုင်ငံရေးပြဿနာများ၊ ပဋိပက္ခများ၊ နှင့် မူဝါဒရေးရာ ဆွေးနွေးမှုများကို ပိုမိုနက်ရှိုင်းစွာ နားလည်သုံးသပ်နိုင်ရန်။ (Gain deeper insights into current political issues, conflicts, and policy debates.)
မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရှုပ်ထွေးသော နိုင်ငံရေးအခြေအနေ၊ သမိုင်းကြောင်း နှင့် အနာဂတ် လမ်းကြောင်းများကို နားလည်ရန်နှင့် အပြုသဘောဆောင်သော အဖြေရှာမှုများတွင် ပါဝင်နိုင်ရန်။ (Understand Myanmar's complex political situation, history, and future trajectories, enabling participation in constructive solutions.)

ဆောင်းပါးများနှင့် သုံးသပ်ချက်များ (Articles & Analyses)

ဤကဏ္ဍတွင် နိုင်ငံရေးသိပ္ပံနှင့် သက်ဆိုင်သော ဆောင်းပါးများ၊ ဘလော့ဂ်ပို့စ်များ၊ နှင့် သုံးသပ်ချက်များကို စုစည်းဖော်ပြထားပါသည်။ (This section features a collection of articles, blog posts, and analyses related to political science):

Loading relevant content...

ဆက်လက်လေ့လာရန် (Further Learning Resources)

နိုင်ငံရေးသိပ္ပံကို ပိုမိုစိတ်ဝင်စားပါက အောက်ပါ ရင်းမြစ်များကို လေ့လာနိုင်ပါသည် (*ဤသည်မှာ ဥပမာများသာဖြစ်ပြီး လက်လှမ်းမီမှု၊ ဘာသာစကား နှင့် ရရှိနိုင်မှု ကွာခြားနိုင်ပါသည်*) (If you are interested in learning more about political science, you can explore the following resources (*These are examples; accessibility, language, and availability may vary*):

Think Tanks & Research Institutes: ဒေသတွင်းနှင့် နိုင်ငံတကာမှ နိုင်ငံရေး၊ မူဝါဒရေးရာ သုတေသန အဖွဲ့အစည်းများ (ဥပမာ - International Crisis Group, ISEAS Yusof Ishak Institute, Myanmar-specific policy institutes). (Local and international political/policy research organizations).
Academic Journals: ပညာရပ်ဆိုင်ရာ ဂျာနယ်များ (ဥပမာ - Journal of Democracy, Foreign Affairs, Journal of Current Southeast Asian Affairs - *May require subscription/access*). (Scholarly journals).
Reputable News & Analysis Sites: ယုံကြည်စိတ်ချရသော သတင်းဌာနများနှင့် နိုင်ငံရေးသုံးသပ်ချက် ဝဘ်ဆိုဒ်များ (ဥပမာ - BBC News, Reuters, Al Jazeera, The Irrawaddy, Frontier Myanmar, DVB). (Trusted news outlets and political analysis websites).
Online Courses: အွန်လိုင်း ပညာရေး ပလက်ဖောင်းများ (ဥပမာ - Coursera, edX - Search for Political Science, International Relations, Governance courses). (Online learning platforms).
Books: နိုင်ငံရေးသီအိုရီကျမ်းများ (ပလေတို၊ အရစ္စတိုတယ် မှသည် ခေတ်ပြိုင်တွေးခေါ်ရှင်များအထိ)၊ ဒီမိုကရေစီ၊ ဖက်ဒရယ်စနစ်၊ နှင့် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ စာအုပ်စာတမ်းများ။ (Classic political theory texts and contemporary works on democracy, federalism, and Myanmar politics).

အကြံပြုချက် (Recommendation): သတင်းအချက်အလက်များကို ရင်းမြစ်မျိုးစုံမှ ရယူ၊ နှိုင်းယှဉ်၊ စစ်ဆေးပြီး ဝေဖန်ပိုင်းခြားစိတ်ဖြင့် ချဉ်းကပ်သုံးသပ်ရန် အလွန်အရေးကြီးပါသည်။ (It is crucial to obtain information from multiple sources, compare, verify, and approach them with critical thinking.)